Advertica

 Bihar Board Class 11th Hindi व्याकरण विपरीतार्थक (विलोम) शब्द

Bihar Board Class 11th Hindi व्याकरण विपरीतार्थक (विलोम) शब्द

1. ‘विपरीतार्थक’ शब्द से क्या तात्पर्य है? इसको सोदाहरण समझाएं।

किसी शब्द का जो अर्थ होता है, उसके ठीक विपरीत अर्थ देनेवाले शब्द को ‘विपरीतार्थक’ शब्द कहते हैं। जैसे–रात–दिन। यहाँ ‘रात’ शब्द का जो अर्थ है, ‘दिन’ शब्द उसका ठीक विपरीत अर्थ देता है।
उदाहरण–

  • शब्द – विपरीतार्थक शब्द
  • अनुराग – विराग
  • आदि – अंत

कुछ प्रमुख विपरीतार्थक शब्द–

शब्द – विपरीतार्थक शब्द
अंधकार – प्रकाश
अग्रज – अनुज
अमीर – गरीब
अनुरक्त – विरक्त
आदान – प्रदान
अमावस्य – पूर्णिमा
अभिज्ञ – अनभिज्ञ
अल्पायु – दीर्घायु
आकर्षण – विकर्षण
अमर – मर्त्य
आयात – निर्यात
अपना – पराया
अंत – आदि, अनंत
अवस्या – अनवस्था
अपेक्षा – उपेक्षा
आहार – अनाहार
अकाल – सकाल

आमिष – निरामिष
अनाथ – सनाथ
आयात – निर्यात
आशा – निराशा
ऊँचा – नीचा
आलसी – परिश्रमी
उन्नति – अवनति
आर्द्र – शुष्क
उदय – अस्त
आसक्त – अनासक्त
आय – व्यय
आस्था – अनास्था
अपमान – सम्मान
अन्तरंग – बहिरंग
अमृत – विष
अंतर्द्वन्द्व – बहिर्द्वन्द्व
अधम – उत्तम
आर्य – अनार्य
अमरत्व – नश्वर
आकाश – पाताल
आदि – अंत
अल्पज्ञ – बहुज्ञ
आस्तिक – नास्तिक
आदर – अनादर

अज्ञान – ज्ञान
अर्जन – विसर्जन
आधार – निराधार
इहलाक – परलोक
इष्ट – अनिष्ट
Bihar Board Class 11th Hindi व्याकरण पर्यायवाची शब्द 1

Bihar Board Class 11th Hindi व्याकरण पर्यायवाची शब्द 2

Bihar Board Class 11th Hindi व्याकरण पर्यायवाची शब्द 3

Bihar Board Class 11th Hindi व्याकरण पर्यायवाची शब्द 4

Bihar Board Class 11th Hindi व्याकरण पर्यायवाची शब्द 5
Bihar Board Class 11th Hindi व्याकरण पर्यायवाची शब्द 6

Bihar Board Class 11th Hindi व्याकरण पर्यायवाची शब्द 7
Bihar Board Class 11th Hindi व्याकरण पर्यायवाची शब्द 8

Bihar Board Class 11th Hindi व्याकरण पर्यायवाची शब्द 9

Previous Post Next Post